Bowling Green, Kentucky (Mỹ) – một thành phố 75.000 dân đang phát triển nhanh – vừa thử nghiệm một cách làm dân chủ mới: dùng AI tổng hợp ý kiến cộng đồng để xây dựng kế hoạch phát triển 25 năm. Câu hỏi lớn là: liệu chính quyền có hành động theo kết quả này không?
AI “bắt mạch” dư luận như thế nào?
Năm 2023, khi lãnh đạo địa phương Doug Gorman nhậm chức, Bowling Green đối mặt với bài toán tăng trưởng: dân số dự kiến tăng gấp đôi vào 2050 nhưng thiếu định hướng phát triển. Ông hợp tác với chuyên gia Sam Ford để triển khai Pol.is – nền tảng khảo sát trực tuyến sử dụng AI, cho phép người dân:
- Đề xuất ý tưởng ngắn (dưới 140 ký tự).
- Bình chọn “đồng ý/không đồng ý” với ý kiến khác.
- Hỗ trợ đa ngôn ngữ và kiểm duyệt nội dung phù hợp.
Sau 1 tháng, 7.890 người (10% dân số) tham gia, gửi 2.000 ý tưởng. AI từ Google Jigsaw phân tích để tìm điểm chung và bất đồng.
Kết quả bất ngờ: Người dân quan tâm gì nhất?
Những đề xuất được ủng hộ nhiều:
- Tăng bác sĩ địa phương để khỏi phải đến Nashville khám bệnh.
- Thu hút thêm nhà hàng, siêu thị về phía Bắc thành phố.
- Bảo tồn di sản lịch sử.
- Mở rộng dịch vụ cho người tự kỷ.
Ý kiến gây tranh cãi:
- Hợp pháp hóa cần sa giải trí.
- Thêm quy định chống phân biệt LGBT+.
- Mở rộng trường tư.
AI Có Thực Sự “Đại Diện” Cho Cộng Đồng?
Dù kết quả ấn tượng, nhiều chuyên gia hoài nghi:
- Tự lựa chọn tham gia: Người trẻ, người bận rộn ít có khả năng tham gia hơn người già, có học vấn cao.
- Ý kiến ngắn ≠ chính sách khả thi: “Một tweet không thể thay thế quy trình hoạch định phức tạp” – Beth Simone Noveck (Đại học Northeastern) nhận định.
Bài Toán Lòng Tin: Từ Ý Tưởng Đến Hành Động
Thách thức lớn nhất là chính quyền phải minh bạch:
- Giải thích rõ vì sao chọn ý tưởng A thay vì B.
- Biến đề xuất thành kế hoạch cụ thể.
Dự kiến cuối 2024, ban lãnh đạo sẽ công bố khuyến nghị chính thức.
